بخش قابل توجهی از کاربران اینترنت پرسرعت در جهان از فناروی ای دی اس ال استفاده می کنند. برای اتصال از این طریق به اینترنت به یک مودم-مسیریاب (گاه دو دستگاه مجزا) نیاز است که امنیت آن بسیار مهم است.

ADSL، نوعی خط دیجیتال پرسرعت برای انتقال اطلاعات است که از سال ۱۹۹۸ میلادی پا به عرصه ی فن آوری گذاشت و استفاده از آن همچنان ادامه دارد. امروز این سیستم با سرعت بیش از ۵۲ مگابیت بر ثانیه یکی از محبوب ترین سیستم های اتصال به اینترنت است.

مسیریاب های ای دی اس ال و دستگاه های شبیه به آن همچون وایمکس اولین نقطه ی ورودی اطلاعات به محل حضور کاربر و آخرین نقطه ی خروجی اطلاعات هستند که کاربر به تنظیم های آن دسترسی دارد. اما آیا کاربران این دستگاه ها از شیوه های ایمن کردن آنها هم آگاهند؟

کارشناسان عموما بر تنظیم امنیتی نرم افزارها (آنتی ویروس، مرورگرها و سیستم عامل) متمرکز شده اند و کم تر از مشکلات امنیتی ناشی از تنظیم های سخت افزاری سخن می گویند. این گزارش نظری به چگونگی ایمن کردن این تجهیزات می افکند؛ سخت افزارهایی که حتی به شرط ایمن بودن رایانه و دیگر دستگاه های متصل به آن، می توانند خطری جدی برای امنیت کاربران باشند.

پیش از هر چیزی باید به صورت پیش فرض در نظر داشته باشیم که ایمنی عمومی رایانه رعایت می شود. به طور مشخص منظور از ایمنی عمومی، داشتن فایروال، ضد ویروس و نرم افزارهای به روز و همچنین داشتن رمزهای عبور قوی است.

پس از آن بد نیست به تنظیم های سخت افزاری و نرم افزاری اتصال ایمن به تجهیزات ADSL بپردازیم. این نوشته بر اساس تنظیمات یکی از مسیریاب-مودم های مارک TP Link تهیه شده است؛ اما تمام مودم-مسیریاب ها تنظیماتی کم و بیش شبیه به هم دارند. کمک گرفتن از دفترچه ی راهنمای دستگاه، ساده ترین و بهترین راه یافتن گزینه های زیر است.

اجازه ی کنترل از راه دور به مسیریاب (Router) را غیر فعال کنید

امکان کنترل از راه دور Remote Access یا Remote Management برخی از مسیریاب ها به صورت پیش فرض فعال است. بهتر است این امکان را خاموش کنید چرا که با این کار امکان دسترسی به تنظیم های مسیریاب خود از طریق اینترنت را از بین می برید.

نام کاربری و رمز مسیریاب را عوض کنید

نام کاربری بیشتر مسیریاب ها به صورت پیش فرض admin یا administrator است؛ رمز ورود بی سیم به شبکه آنها هم عددی ساده. رها کردن دستگاه به همین صورت، راه دسترسی غیر مجاز به تنظیمات مسیریاب، به ویژه برای کسانی که دستگاه های مشابه دارند را افزایش می دهد.

فایروال مسیریاب خود را فعال کنید

بسیاری از مسیریاب ها فایروال دارند و تنها کافی است آن را فعال کنید. حداقل ویژگی فعال بودن فایروال این است که از شبکه شما تا حد زیادی در برای حمله هایی چون «محروم سازی از سرویس» (DoS) محفاظت می کند.

در این نوع حمله، هکر کنترل تعداد زیادی دستگاه را در دست می گیرد و همه را همزمان به سراغ یک وب سایت می فرستد. سرور وب سایت قربانی قادر به پاسخ گویی به این حجم از درخواست در مدت زمان کم نیست و از کار می افتد. کامپیوترهای روانه شده به سوی وب سایت قربانی، عموما خود از شرکت در حمله بی خبرند.

به روز کردن سفت افزار (Firmware) مسیریاب

بسته به مارک مسیریاب و مدل آن نسخه های به روزی از نرم افزار کنترل مسیریاب ارائه می شود که پیشنهاد می شود به صورت دوره ای به تارنمای شرکت تولید کننده (و نه وبسایت های متفرقه) مراجعه کنید و نسخه ی به روز آن را دریافت و نصب کنید. به خاطر بسپارید که بسیاری از هکرها با تولید نرم افزارهای مشابه و قرار دادن آن در تارنماهای مختلف، قصد نفوذ به دنیای خصوصی شما را دارند.

شبکه ی بی سیم مسیریاب خود را ایمن کنید

بیشتر مسیریاب ها علاوه بر اتصال کابلی، امکان اتصال به صورت بی سیم Wi-Fiیا WLAN را نیز برای کاربران فراهم می کنند. نفوذ به شبکه بی سیم مسیریاب های خانگی یکی از ساده ترین عملیات هکری است.

اگر به استفاده از شبکه بی سیم مسیریاب خود اصرار دارید، دست کم چند مانع پیش پای هکرها بچینید.

بسته به قدرت فرکانس هر مسیریاب، از مسافت های مختلف امکان اتصال بی سیم به آن وجود دارد. برای دشوارتر (نه غیرممکن کردن) نفوذ به شبکه خود می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• شناسه ی دستگاه (SSID) یا نام شبکه ی بی سیم را تغییر دهید

بیشتر مسیریاب ها از ترکیب نام شرکت خود و مدل مسیریاب استفاده می کنند که به سودجویان – با توجه به داشتن مدل دستگاه – امکان یافتن راه نفوذ به آن را می دهد.

توجه کنید: برخی از مسیریاب ها امکان «مخفی کردن» خود را به کاربر می دهند. به طوری که دستگاه های بی سیم دیگر نام این مسیریاب را در فهرست روترهای موجود در اطراف نشان نمی دهند. این روش برای دورماندن از حملات نفوذی چندان کارساز نیست. با «مخفی کردن» روتِر تنها آن را از نگاه کاربران معمولی و دستگاه های اطراف مخفی می کنید. نرم افزارهایی وجود دارند که با آنها به راحتی می توان هویت مسیریاب های «مخفی» را کشف کرد.

همچنین در بعضی از روترها (مسیریاب) می توان قدرت فرکانس ارسالی را تغییر داد. با کم کردن قدرت امواج، درست است که برای وصل شدن به اینترنت باید به دستگاه نزدیک تر باشید، اما دست کم نفوذ به شبکه بی سیم از فاصله زیاد را دشوارتر می کنید.

• روی شبکه ی بی سیم خود رمز بگذارید

باز هم به صورت پیش فرض بسیاری از شرکت ها رمزی را روی شبکه ی بی سیم (Access Point) دستگاه نمی گذارند. یعنی هر کسی می تواند به شبکه ی این دستگاه ها متصل شود.

برای رمزگذاری روی شبکه بی سیم باید یکی از الگوهای رایج را انتخاب کنید. اکثر کامپیوترها و موبایل های موجود در بازار (نه همه دستگاه های قدیمی تر) از الگوهای رمزگذاری WPA یا WPA2 پشتیبانی می کنند. همچنین می توانید از الگوی AES (قفل ۲۵۶ بیتی) یا TKIP (رمزگذاری ۱۲۸ بیتی) نیز استفاده کنید. فقط در نظر داشته باشید که شکستن قفل ۲۵۶ بیتی به مراتب سخت تر و زمان برتر از شکستن رمز ۱۲۸ بیتی است.

فارغ از این که چه استاندارد رمزگذاری را برمی گزینید، باید همان را هم در دستگاه بی سیم خود (موبایل، تبلت یا لپ تاپ) رعایت کنید. در ادامه هم به یک رمز قوی نیاز دارید؛ رمزی که بلند باشد و از ترکیب حروف کوچک و بزرگ و اعداد و نشانه های خاص تشکیل شده باشد.

مراقب WPS باشید

WPS امکانی است که به کاربران اجازه می دهد برای اتصال به شبکه ی بی سیم از تولید یک کد ساده اما موقت استفاده کنند یا این که با فشردن یک دکمه روی مسیریاب، با لپ تاپ، تبلت یا موبایل به شبکه متصل شوند.

بدین ترتیب اگر کسی به صورت فیزیکی به مسیریاب دسترسی داشته باشد، به صورت بالقوه امکان متصل شدن به شبکه را دارد؛ اگر دستگاه کد موقت ساده تولید کند هم، با توجه به ساده بودن کد، امکان شکستن آن با شیوه های ساده ی هک وجود دارد.

تغییر آی پی-آدرس های پیش فرض و عمر آی پی ها

آی پی-آدرس (IP) آدرسی است که در شبکه به هر دستگاه اختصاص داده می شود. اگر یک تلفن همراه، لپ تاپ، چاپگر یا یک تلویزیون متصل به شبکه داشته باشیم، مسیریاب به هر یک از آن ها یک IP اختصاص می دهد و از طریق همین آی پی- آدرس اطلاعات درخواستی به مسیریاب فرستاده می شود و مسیریاب نیز از همین طریق پاسخ ها را به دستگاه می فرستد.

نرم افزار بیشتر مسیریاب ها بازه آ ی پی مشخصی را به دستگاه ها اختصاص می دهند؛ کاربران می توانند در قسمت تنظیمات آی پی، بازه ی دیگری را برای هر دستگاه تعیین کنند. آی پی- آدرس انتخابی تنها می تواند در دامنه ی مجاز انتخاب شود.

توجه کنید: تنظیم آی پی ها و هماهنگی این آدرس ها با دستگاه های مختلف به تغییر چند عدد محدود نمی شود و نیاز به آگاهی به ظرافت های خاصی دارد. اگر تجربه ای در این زمینه ندارید، قبل از فلج کردن شبکه، دست از آن بکشید!

افزون بر این در بسیاری از مسیریاب ها می توان بازه ی زمانی استفاده از یک آی پی را هم مشخص کرد. با تنظیم این بخش می توانید مشخص کنید که مسیریاب حداکثر چند آی پی (بسته به تعداد دستگاه ها) تولید کند و همچنین عمر هر آی پی- آدرس چقدر است.

بسیاری از مسیریاب ها همچنین امکان اتصال مهمان به شبکه را هم فراهم می کنند. سطح دسترسی آی پی های مهمان عموما محدودتر از آی پی - آدرس های معمولی است.

از شیوه ی کنترل دسترسی استفاده کنید

با استفاده از این شیوه به مسیریاب خود اعلام می کنید که چه دستگاه های حق اتصال به بخش تنظیمات مسیریاب را دارند. برای این کار آدرس سخت افزاری منحصر به فرد هر دستگاه (MAC Address) را به مودم معرفی می کنید.

این آدرس از یک رشته حرف و عدد تشکیل شده و به ازای هر دستگاه یا قطعه ی اتصال به شبکه منحصر به فرد است. به عنوان مثال اگر لپ تاپ شما یک کارت شبکه ی بی سیم، یک کارت شبکه ی سیمی و سیستم بلوتوث داشته باشد، سه آدرس سخت افزاری مجزا دارید.

تعیین کنید چه دستگاه هایی حق استفاده از اینترنت را دارند

بدین ترتیب اجازه ی استفاده از شبکه ی بی سیم و حتی سیمی را تنها به دستگاه های مشخصی می دهد. کافی است این امکان را در مسیریاب خود فعال کنید و مَک آدرس دستگاه هایی که می خواهید به شبکه و اینترنت متصل شوند را به مسیریاب بگویید.

پیدا کردن مک آدرس دستگاهای مختلف، بسته به نوع دستگاه و سیستم عامل متفاوت است. در ویندوز کافی است دکمه ی «ویندوز» و حرف R را همزمان فشار دهید؛ پنجره ی Run باز می شود. در این پنجره عبارت cmd را تایپ کنید و Enter را بزنید تا صفحه ی جدیدی – موسوم به صفحه Command – باز شود. سپس عبارت ipconfig /all را تایپ کنید و Enter را بزنید. در فهرستی که در ادامه منتشر می شود، عبارت Physical Address قطعات مختلف را می بینید؛ این همان مک آدرس است.

به خاطر داشته باشید که تنها یکی کارت های شبکه موجود در این فهرست (بی سیم یا سیمی) کامپیوتر شما را به مسیریاب متصل کرده است؛ همان دستگاهی که آی پی-آدرس آن در محدوده ی آی پی تعریف شده در مسیریاب قرار دارد.

همان طور که گفته شد، روش یافتن مک آدرس در دستگا ه های مختلف متفاوت است. کافی است در موتور جست وجو (گوگل، یاهو ...) عبارت How to find mac address in … (windows, iphone …) را جست وجو کنید.

علاوه بر نکات یادشده اقدامات دیگری هم برای بالا بردن امنیت مسیریاب ها وجود دارد که بسته به نوع فعالیت کاربران و البته دانش فنی آنان نسب به آن چه انجام می دهند، قابل اجرا هستند. مثلا می توان استفاده از درگاه های (Port) خاص را مسدود یا محدود کرد و جلوی برخی از خدمات و فعالیت ها را گرفت.

اما در مجموع امنیت دیجیتال نه صرفا با داشتن نرم افزارهای ویژه متحقق می شود و نه با بالا بردن ایمنی سخت افزاری. در دنیای مجازی «امنیت مطلق» اساسا وجود ندارد. این شیوه ها تنها مسیر نفوذ به اطلاعات را سخت تر می کنند. در نهایت این کاربر است که با رفتار خود از داده های حساس حفاظت می کند یا آنها را در دسترس دیگران قرار می دهد.